در ایران بخش عمده‌ای از درآمد مردم از طریق خرید و فروش کالا و خدمات تامین می‌شود. از نظر فقهی و قانونی عمل خرید و فروش کالا و خدمات اصطلاحا بیع گفته می‌شود. بیع خود انواع مختلفی دارد یکی از انواع آن بیع معا‌طاتی است. معاطات در ابواب مختلف فقهی به کار رفته است مانند رهن معاطاتی. ما در این مطلب به بررسی معاطات در بیع یا همان بیع معاطاتی می‌پردازیم.

معاطات چیست ؟

معاطات در لغت به معنای به یکدیگر بخشیدن است. معاطات از نظر فقهی نوعی کلی از معامله است که بدون عقد صورت می‌گیرد. در بعضی از منابع هم معاطات را هر گونه معامله بدون ایجاب و قبول دانسته‌اند. از جمیع آن چه که در کتب گوناگون وجود دارد می‌توان به این نتیجه رسید که معاطات به معنای انجام هر گونه معامله‌ای بدون عقد نوشتاری مخصوص است اعم از این که لفظی گفته شود یا اینکه گفته نشود.

بیع معاطاتی

ماده 339 قانون مدنی به تعریف عقد بیع پرداخته است. در انتهای ماده گفته شده است که ممکن است بیع به شکل داد و ستد باشد. در اینجا منظور از داد و ستد همان بیع معا‌طا‌تی است. از نظر قانونی زمانی که خرید و فروش بدون عقد باشد داد و ستد محسوب می‌شود که نام دیگر آن بیع معا‌طا‌تی است.

خریدهای روزانه اشخاص از مغازه‌ها بیع معاطات است زیرا بدون اینکه صیغه ایجاب و قبول بخوانند فقط با اعمال خود داد و ستد می‌کنند. همانطور که در ماده 193 قانون مدنی آمده است اشخاص عملی را انجام می‌دهند که مبین قصد و رضا آن‌ها برای بیع است بدون اینکه هیچ ایجاب و قبولی صورت بگیرد مثلا فقط با قبض و اقباض. زمانی که شخصی برای خرید یک لباس به مغازه می‌رود فروشنده لباس را به فرد می‌دهد و در مقابل پول را می‌گیرد این کار مصداق بیع معا‌طا‌تی است. معامله در این جا فقط با قبض و اقباض است و هیچ ایجاب و قبولی نیست.

صحت بیع معاطاتی

از نظر شرعی بیع معا‌طاتی صحیح است. قانون گذار نیز در ماده 339 قانون مدنی بیع معا‌طاتی را پذیرفته است و از آن حمایت می‌کند. همچنین در ماده 194 قانون مدنی از عبارت « الفاظ، اشارات و اعمال » استفاده شده است که نشان می‌دهد خرید و فروش با عمل و بدون عقد را هم پذیرفته است. همانطور که در بسیاری از موارد در صورتی که معامله به شکل معاطاتی و بدون ایجاب و قبول باشد می‌توان در مراجع قانونی به آن استناد کرد و از این نوع داد و ستد حمایت شده است.

چگونگی بیع معاطاتی

در ماده 193 قانون مدنی چگونگی بیع معا‌طاتی توضیح داده شده است. بر اساس این ماده بیع معاطا‌تی با هر عملی که نشان دهنده قصد و رضایت طرفین برای انجام معامله باشد صورت می‌گیرد از جمله قبض و اقباض.

سوالات متداول

بیع معاطاتی چیست ؟

معامله‌ای که بدون ایجاب و قبول واقع می‌شود که در مطلب به طور مفصل توضیح داده شده است.

آیا بیع معاطاتی صحیح است ؟

بله، ازنظر قانونی صحیح است که در مطلب به طور مفصل توضیح داده شده است.

برای دریافت مشاوره حقوقی در مورد بیع معاطاتی و قوانین مربوط به آن می‌توانید از خدمات مشاوره آنلاین و تلفنی وکیل دات کام استفاده نمایید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص بیع معاطاتی، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون بیع معاطاتی پاسخ دهند.